Ekwiwalent pieniężny dla członków Ochotniczych Straży Pożarnych jest świadczeniem majątkowym przysługującym za udział w działaniu ratowniczym lub szkoleniu pożarniczym. Jego wysokość jest ustalana w drodze uchwały rady gminy. Jest on wypłacany z budżetu rady gminy według procedury określonej w zarządzeniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W nauce prawa i literaturze branżowej brak monograficznych opracowań poświęconych problematyce ekwiwalentu – wyjątkiem jest prezentowana publikacja. Od 2013 roku ukazały się ważne orzeczenia sądów administracyjnych, które rozstrzygnęły kilka istotnych zagadnień z zakresu ekwiwalentu, wydano wiele rozstrzygnięć nadzorczych wojewodów oraz zmieniły się nieco zasady finansowania OSP.
Proponowane tu monograficzne opracowanie poświęcone ekwiwalentowi oparte jest nie tylko o klasyczną wykładnię prawa, wynika też z zawodowej praktyki – z doświadczeń, które autor zebrał podczas szkoleń pracowników samorządowych i członków OSP, udzielając porad prawnych na łamach czasopism branżowych, prowadząc sprawy przed sądami i urzędami. Zamieszczone interpretacje mają charakter ekspercki, uwzględniają najnowszy stan prawny, aktualne orzecznictwo sądów. Wyczerpująco cytowane są najnowsze i starsze rozstrzygnięcia nadzorcze wojewodów i regionalnych izb obrachunkowych.